పంచతంత్రం STORIES OF PANCHATANTRA—Mitra Labhamu (Gaining Friends)

panchatantramu

పంచతంత్రం

STORIES OF PANCHATANTRA

IN SIMPLE TELUGU POEMS — TRANSLATION INTO ENGLISH

MITRA LABHAMU- GAINING FRIENDS

For more than two and a half millennia, the Panchatantra tales have regaled children and adults alike with a moral at the end of every story. Some believe that they are as old as the Rig Veda. There is also another story about these fables. According to it, these are stories Shiva told his consort Parvati.The present series is based on the Sanskrit original.
A king, worried that his three sons are without the wisdom to live in a world of wile and guile, asks a learned man called Vishnu Sharman to teach them the ways of the world.
Since his wards are dimwits, Vishnu Sharman decides to pass on wisdom to them in the form of stories. In these stories, he makes animals speak like human beings. Panchatantra is a collection of attractively told stories about the five ways that help the human being succeed in life. Pancha means five and tantra means ways or strategies or principles. Addressed to the king’s children, the stories are primarily about statecraft and are popular throughout the world.

vishnusharman

विद्वत्त्वं च नृपत्वं च नैव तुल्यं कदाचन ।

स्वदेशे पूज्यते राजा विद्वान् सर्वत्र पूज्यते ॥

Scholar and king are never comparable. King is worshipped in his country, but scholar is worshipped everywhere.

ఈ రోజు నుంచి పంచతంత్రం కధలను తేలికైన, కమ్మని తెలుగు పదాలతో పద్య రూపంలో వ్రాయాలని సంకల్పించాను. సచిత్రంగా చేసి అందంగా ఉండేలా పిల్లలకు ఉపయోగ పడేలా చెయ్యాలని సంకల్పం.

From today, I decided to write the story “PANCH TANTRAM” a collection of moral stories penned by Manya Vishnu Sharma.

నాకు భగవంతుడిచ్చిన అహంకారాన్ని, ఆత్మ విశ్వాసంగా మార్చుకోమని ఇప్పటికి సంకల్పం కలిగింది.

I mode vow that I will turn my arrogance born out of immense self-confidence, knowledge and thirst for more into pure self-confidence.

§
1.
విష్ణు శర్మ నామ విప్రుండు గురువు
శిష్యులందరికిని చెప్పె కథలు
నాడు నేడు రేపు నీతి బతుకు రీతి
పంచతంత్ర మంచు పేరు నిడెను! 1
తాత్పర్యము
విష్ణు శర్మ అనే బ్రాహ్మణుడు తన శిష్యులకి పంచతంత్రమనే పేరుతో, ఐదు కధలు చెప్పెను. ఈ కధలు నాడు, నేడు రేపు ప్రజల ప్రవర్తనకు, రాజ ధర్మానికీ, మిత్రులను పొందడానికీ వంటి విషయాలలో మార్గదర్షకాలుగా ఉంటూ వస్తున్నాయి.

English:

A Brahmin and Teacher known as Vishnu Sharma, taught five moral stories to his students. These stories were applicable yesterday, are applicable today, will be applicable tomorrow. They teach us how people should behave, the duties of Kings and getting friends, eliminating enemies.

2.
అయిదు కధలు జెప్పె యనువగు భాషలో
మిత్ర లాభ మనియు మిత్ర భెద
మనియు మూడు కథలు మరిజెప్పె గురువు
పంచతంత్ర మన్న యెంచు రీతి! 2
తాత్పర్యము
పంచతంత్రమనే ఈ కధలలో విష్ణు శర్మ అనే ఈ గురువు మిత్ర లాభము, మిత్ర భేదము, లబ్ధ ప్రణాశము, అపరీక్షికారిత్వము అనే అయిదు కధలు చెప్పారు.

English:

In these five stories are namedPanchatantra, the teacher told the stories “Gaining Friends, Losing friends, Loss of gains, Of crows and owls, and Imprudence.”

3.
శాస్త్ర వేద మెల్ల చదివిన చాణక్యు
రాజనీతి విస్ణు వాచ్య రీతి
రెండు గలిపి జదువు పండు జనమ
తంత్ర మొకటి పంచ తంత్ర మొకటి!3
తాత్పర్యము
వేద శాస్త్రాలు అవపోసన పట్టిన చాణుక్యుని రాజకీయ తంత్రం, విష్ణు శర్మ వాచ్యంలో ఉన్న నీతి తంత్రమూ, రెండూ ఈ కధల్లో అగుపడతాయి. ఈ పంచతంత్రము చదివితే రెండు తంత్రాలూ ఒకచో చదివి నట్లే. జన్మ ధన్యమవుతుంది.

English:

The Rajaneeti of Chanakya, the Minister well versed in Vedas and Shastras and the knowledge of letters of Vishnu Sharma are both evident in these stories. Life is blessed if we read these stories.

4.
మిత్ర లాభమె మోదము హితుల గలువ
మిత్ర భేదము ఖేదము మిత్రులకును (మోదము శత్రులకును)
మోద ఖేదమ్ముల కధలె మొదటి రెండు
తంత్రి తెంపెను యెలుక తంత్ర మాడె నక్క! 4
తాత్పర్యము
మితులను కలిసినప్పుడు వచ్చే ఆనందము మిత్ర లాభంలో, మిత్రులు విడిపోయినప్పుడు వారికి కలిగే ఖేదము (శత్రులకి కలిగే మోదము) మిత్ర భేదము లోనూ, ఈ మోద ఖేదముల కధలే మొదటి రెండు. మొదటి కధలో మిత్రుని వలను కొరికి మిత్రుని రక్షించిన కధ, రెండో కధలో నక్క కుతంత్రంతో మిత్రునిచే, మిత్రుని చంపించిన కధా చెప్పబడ్డాయి.

English:

The first story is about the pleasure one gets when he meets a friend and second one is about the pain one feels when a friend is forced to distance from another one (though this enthralls the common enemy) were described. First story is about a mouse that secures the life of a dove by cutting the net in which he was trapped and in the second one, the story of two foxes that conspire and provoke one friend kill the other.

5.
వాస ముండెను యడవిన వాయసమ్ము
మృగము తాబేలు జింక మూషి కమ్ము
ఒకరి కొకరు సాయము జేసి యొడుపు నుండె
స్నేహ మన్ననె యదియని సెప్పు కొనగ! 5
తాత్పర్యము
ఒకానొక అడవిలో ఒక కాకి, జింక, తాబేలూ, ఒక ఎలుకా ఒకరికొకరు పరస్పరం సాయం చేసుకుంటూ, ఆహా! స్నేహమంటే ఇది కదా అనేలా, ఎలా కలిసి ఉన్నాయో మొదటి కధలో వర్ణింపబడింది.

English:

In the first story, a mouse, a deer, a tortoise and a crow that helped each other and lived friendly lives. Seeing this one used to wonder, “Oh! If not this, what is friendship?”

Image result for panchatantra images

6.
బోయ యొక్కడు వేటాడ బన్నె వలను
పైన యెగురుచు బొయెడు పావురములు
దినుసు చూసి ఆశతొడ దిగగ బోవ
వారి రాజు చిత్ర గ్రివుడు వారి నాపె! 6
తాత్పర్యము
ఇలా ఉండగా ఒక బోయవాడు పక్షులని వేటాడే నిమిత్తం ఒకచోట నూకలు జల్లి, వలను పెట్టి దగ్గర్లో చూస్తూ నిలుచున్నాడు. పైన ఎగురుతూ పోతున్న పావురాల గుంపు ఒకటి భూమిపై నూకలు చూసి ఆశతో దిగుచుండగా, వారి రాజు చిత్రగ్రీవుడు వలదని వారించెను.

English:

As time was passing off as usual in the woods, one day a hunter placed a net under a banyan tree and spread few grains to attract birds. A group of doves flying high saw the grains and with hope of food tried to come down. Their king Chitragreeva, asked them not to venture.

7.
మఱ్ఱి యందున యుండెను ముసలి కాకి
పిలుతు రాతని బ్రియ లఘు పతన కుండు
వేల పక్షుల నడుమున వాస ముండె
చూసె కాకియు బోయను వలను బన్న! 7
తాత్పర్యము
ఆ మఱ్ఱి చెట్టు కొమ్మల్లో లఘుపతనకడు అనే కాకి ఎన్నొ ఏళ్ళ నుంచి ఉంటోంది. అదె చెట్టుపైన కొన్ని వేల పక్షులు కూడా నివాస ముంటూ ఉండేవి. ఈ ముసలి కాకి బోయ వల పన్నడం చూసింది.

English:

In the branches of the Banyan Tree an old crow, by name Laghupatanaka has living since long. She saw the hunter laying the trap of net.

8.
అంత ఎగురుచు వచ్చెను ఆక సమున
గువ్వ రాజుతొ కూడిన గుంపు యొకటి
చూసె నూకలు కిందను చెందె ముదము
ఆశ తోడను దిగుటకు సిద్ధ పడెను! 8
తాత్పర్యము
ఆ విధంగా ఆకాశంలో ఎగిరే గువ్వలు గుంపుగా నూకల మీద ఆశతో కిందికి దిగే ప్రయత్నం చేశాయి. వారి రాజు, చిత్రగ్రీవుడు వద్దని వారించినా కూడా!

English:

Even though the King of Doves, Chitragreeva warned them not to, the hungry group of doves tried to get down to earth, in the hope of eating the grains.

9.
చిత్ర గ్రీవుడు వారికి చక్ర వర్తి
బలికె ఇటులను తొందర బడగ వలదు
నరుడు దూరని యడనిన నూక యెటుల
మోస మున్నది యిందున ఖండితముగ! 9
తాత్పర్యము
వారి రాజు చిత్రగ్రీవుడు చివరి యత్నంగా ఈ విధంగా చెప్పాడు. “మానవ సంచారం లేని కారడవిలో నూకలేలా వచ్చాయి. ఇందులో ఏదో మోసం ఉన్నట్లు కనపడుతున్నది. ఆగండి”

English:

Their king Chitragreeva warned them. “This is a wild forest where humans fear to enter. How can grains come here. There is some trickery in this. Please wait.”

10.
కాకి కూడను వారించె కాదు వలదు
పన్నె వల బోయ పట్ట మనను
నూక యాసతొ ప్రాణంబు నొదల తగదు
అయిన వినవాయె గువ్వలు యాస తోడ! 10
తాత్పర్యము
మఱ్ఱి చెట్టుపైన కాకి కూడా ” వలదు. వలదు. మనలను పట్టడానికి బోయ ఒకడు వల పన్ని పోయాడు. కాసిని నూకల కోసము ప్రాణాలు పణంగా పట్ట వద్దు” అని సలహా చెప్పింది. కాని ఆశ వదలని గువ్వలు వాయసము మాట కూడా పెడచెవిన పెట్టడానికి సిద్ధమయ్యాయి.

English:

The crow living on the tree too advised, “No! No! Do not venture to barter your lives to a handful of grains. A hunter laid a trap for us here”. But the greedy and hungry doves do not heed his advice too.

11.
గుంపు యందలి మూర్ఖపు గువ్వ యొకటి
నవ్వుచు రాజుతొ ఇటుల నుడివె రాజ
వయసు తోడను బుద్ధెట్లు నడచి వచ్చు
బుద్ధి మంతుడె ఎపుడును బెద్ద యగడె! 11
తాత్పర్యము
ఆ గువ్వల గుంపులోని మూర్ఖపు గువ్వ ఒకటి ఇటుల బలికెను. “రాజ! ఎవడు బుద్దిమంతుడో వాడు వృద్ధుడు గానీ ఏండ్లు మీరిన వాడా వృద్ధుడు?”

English:

A foolish dove in the group said, “Oh! King! The man’s wisdom is old, how can a man more age can be?”

12.
పోయి గువ్వలు చిక్కుకు పోయె వలను
గింజు కొన్నవి భయమున గువ్వ లన్ని
రాజు నయమున బలికెను రాగ మునను
ఆప దొచ్చిన కూడదు యవ సరము! 12
తాత్పర్యము
గువ్వలన్ని ఆ యువ పావురము మాట విని ఒక్కసారిగా కిందికి దిగి, నూకల ఆశతో వలలో చిక్కుకొని, గింజుకుంటూ భయముతో వణకడం మొదలు పెట్టాయి. ఆంతట రాజు ప్రేమతో, అనురాగముతో ఇట్లు నుడివెను “ఆపద వచ్చినప్పుడు తొందర, భయము పనికి రావు”

English:

All the doves, hearing the advice of the young dove, flew down with the hope of eating the grains and got entangled in the net. They were so afraid,they started struggling in the net. Then the King said with love and affection, “when we are in trouble, we should not be in a hurry or be afraid”.

13.
ఏక మయ్యిన మనమును ఎగర లేమె
ఒక్క దాటున యందరు ఊపు తోడ
వలను మోసుక పోదం వేగమునను
బుద్ధి తోడను మనమును బతుక గలము! 13
తాత్పర్యము
మిత్రులారా! మనమందరమూ, ఐకమత్యంతో ఉంటే ఈ వలను మోసుకుని ఒక్కసారిగా పైకి ఎగరలేమా? వేగంగా ఒక్కసారిగా అందరూ పైకి ఎగరండి. మన కుశాగ్ర బుద్ధి నుపయోగించి ఈ ఆపద గట్టెక్క గలము.

English:

My subjects! If we are united we can lift the net and fly again. So, with all your strength, fly all at a time. We can use our wisdom to protect ourselves and come out of difficult times.

14.
యెగిరి పోదము కలిసియు యాకసమున
హితుడు మిత్రుడు కడు సన్నిహితుడు కలడు
యతను యొక మూషికుడు హిరణ్యకుడు పేరు
పోదమచటికి యతడు నా పొందుకాడు! 14
తాత్పర్యము
గువ్వ రాజు ఇలా పలికెను. “మనమందరమూ ఐకమత్యంగా బలంతో పైకి ఎగురుదాము.నాకు హితుదు, అత్యంత సన్నిహితుడు అయిన మూషిక రాజు ఒకడు కలడు. అతని పేరు హిరణ్యకుడు. మనము అక్కడికి ఎగిరి పోవుదము .

English:

The King of Doves said further.  “We shall fly together along with the net into the skies. I have close friend who is my well-wisher. He is the king of mice. Let us go to him.”

15.
అనుచు బలుకగ గువ్వలు యెగిరె పయికి
వలను తమతోడ తీసుకు వాసి గాను
కాల మహిమ యనుచు వేట కాడు తిరిగి
బోవ యచ్చెరువున కాకి బోయె వెనుక! 15
తాత్పర్యము
ఈ విధంగా రాజు పలుకగా వినిన గువ్వలన్నీ వలను తీసుకుని ఒక్కసారిగా పైకి ఎగిరి పొయ్యాయి. “కాల మహిమ” అని ఆశ్చర్య పడిన వేటకాడు, నిరాశతో వెను దిరిగి వెళ్ళగా ఏమి జరుగుతుందో చూతమని వాయసము వారిని వెంబడించెను.

English:

Hearing what their King said all the doves in unison flew into the air carrying the net with them. “This is all mystery of time”, so thinking the hunter returned back, while the crow followed them out of curiosity.

Image result for panchatantra images

16.
రాజు నుడివెను గువ్వల రాశి తోడ
రయము కూడదు పిదపట తగదు భయము
రాజనీతిలొ తంత్రము రక్ష మనకు
దూర యోచన నేర్పున దమయు శక్తి! 16
తాత్పర్యము
ఆ విధంగా గాలిలో ఎగురుతున్న పావురాలని చూసి రాజు ఇలా చెప్పెను. రాజతంత్రంలో, ఏ విషయములో తొందర పడ కూడదు. తొందర పడి ఆపదలో చిక్కుకున్నప్పుడు భయ పడ కూడదు. తంత్రము రాజ నీతిలో భాగము. అదే మనకు రక్ష. దూరాలోచన, కష్టాల్ని ఓర్పుగా భరించే శక్తియున్నూ !

English:

The King further said to the doves so flying. “In Rajatantra (Rules of Governance) we should not hurry to take a decision, once we involve in trouble due to our hurry, we should not fear. That is our protection in Raja Neeti. (Ways of Governance). The basic traits must be thinking ahead of times and when in trouble to bear the pain.

17.
ప్రభువు చూసెను బెదరెడు పరిజనమును
బేగ ఎగురుడు హితుడు కాపాడు మనను
బొండు ఉత్తర దిక్కుకు భీతి విడుడు
మంచిమిత్రు బొందితి ఈ జన్మ మూషికమ్ము! 17
తాత్పర్యము
ఇంకా బెదురుతున్న గువ్వలను చూసి రాజు ఇలా పలికెను. “వేగంగా ఎగిరి ఉత్తర దిక్కుకు నడవండి. నా హితుడు నన్ను కాపాడును. ఈ జన్మలో నా పుణ్యం కొద్దీ ఒక మంచి మిత్రుడిని పొందాను.

English:

Seeing the still fearing doves, the Kind said assuring. “Hurry towards the North. There, my well-wisher, the King of Mice will rescue us. I got a very good friend in this birth, thanks to my Karma.

18.
పావురమ్ములు ఎగిరె బలిమి తోడ
కలుగు వద్దకు దిగగను గంపెడాశ
రాజు బిలిచెను మూషిక రాజు బ్రేమ
వచ్చినాడను నీదు యవసరమునను!

తాత్పర్యము

గువ్వలన్నీ రెట్టించిన బలంతో ఎగిరి పొవడం మొదలు పెట్టాయి. చివరికి మూషిక రాజు నివసించే కలుగు దగ్గరకు గంపెడాశతో దిగాయి. గువ్వల్ రాజు, కలుగు లోనికి చూసి “మూషిక రాజా! నీ అవసరం పడి వచ్చను” అని పిలిచాడు.

English:

Doves flew with all their strength and got down near the rat-hole where the King of Mice lived. The King of Doves dragged himself nearer the hole and shouted, “Oh! Friend! I came here on an urgent work with you!”

19.
మిత్రు మాటను వినినట్టి మూషికుండు
కలుగు విడిచిచియు నేలపై కొచ్చి చూసె
ఏమి మిత్రమ నిను చూడ ఎగిరి వస్తి
నిన్ను చూడగ దుఖము నాకు కలుగు! 19

తాత్పర్యము

మూషిక రాజు కలుగు బయటకు వచ్చి, “ఏమి మిత్రమా! నీ మాట వినగానే ఉత్సాహము ఉరకలేసి ఉన్న పాటున వస్తినే. నీ పరిస్థితి చూస్తే ఎంతో జాలి కలుగుతుంది.”

English:

The King of Mice rushed out of his home and said, “What? My dearest friend! Hearing your voice, I came running here. But your plight threw me into deep sorrow!

§

Image result for panchatantra images

उद्धरेत आस्माना आत्मानं न आत्मानं अवसादयेत् ।
आत्मा एव हि आत्मनः बन्धुः आत्मा एव रिपुः आत्मनः ।। श्लोक ५

Let a man raise himself by his own self; let him not debase himself. For he is himself his friend and foe.

BHAGAVAD GITA

References:

  1. http://sanskrit.samskrutam.com/en.literature-shloka-chaanakya-neeti.ashx

About Chandra Mohanrao

An ex-banker, saw highs and lows in life, Presently spending time with children and grandchildren extensively traveling across India and Globe. Writing is a passion. Never did it for money, nor do I wish to do it. One critique and one word of appreciation is all what I want.